ΦΑΚΕΛΟΣ: Ευρωσυνθήκη, δημοψήφισμα τώρα

εφημερίδα Αριστερά!
3 Σεπτεμβρίου 2008 στις 08:09 π.μ.

Από το παράθυρο φέρνουν το αντιδραστικό ευρωσύνταγμα

Για τα μέσα Ιουνίου μεθοδεύεται, με ψήφιση από την ελληνική Βουλή, η επικύρωση της ευρωσυνθήκης με τις ψήφους των δύο μεγάλων κομμάτων καθώς και του ΛΑΟΣ (με άλλα λόγια, των τριών κομμάτων του νεοφιλελευθερισμού). Πρόκειται για τη νεκρανάσταση του ευρωσυντάγματος, που είχε απορριφθεί με συντριπτική πλειοψηφία στα λαϊκά δημοψηφίσματα που έγιναν σε Γαλλία και Ολλανδία. Επειδή δε οι κυβερνήσεις στην ΕΕ έβγαλαν συμπεράσματα από την πλατιά και μαζική λαϊκή κινητοποίηση που πυροδοτήθηκε από το δημοψήφισμα (χίλιες επιτροπές στη Γαλλία), το πρώτο πράγμα στο οποίο συμφώνησαν είναι να αποφευχθούν, πάση θυσία, τα δημοψηφίσματα. Έτσι, με συνοπτικές κοινοβουλευτικές διαδικασίες, έχει εγκριθεί το ευρωσύνταγμα σε 11 χώρες από τις 27 της ΕΕ, ενώ δημοψήφισμα έχει ανακοινωθεί μόνο στην Ιρλανδία (θα γίνει μέσα στον Ιούνη) και ήδη δραστηριοποιείται εκεί η “Συμμαχία για το Ιρλανδικό ΟΧΙ στην ευρωσυνθήκη”. Σε εκκρεμότητα βρίσκεται το αν θα γίνει δημοψήφισμα στη Βρετανία.

Αντιδραστική όπως το Ευρωσύνταγμα

Όπως φαίνεται από την παρουσίαση ορισμένων χαρακτηριστικών σημείων του κειμένου (βλ. σελ. 14) η νέα ευρωσυνθήκη ελάχιστες και επουσιώδεις διαφορές έχει από το αποκρουστικό ευρωσύνταγμα. Απλά δεν χρησιμοποιούνται ο όρος “Σύνταγμα” και ορισμένοι άλλοι. Αλλά η ουσία μένει στο ακέραιο. Και το σημαντικότερο, δηλώνεται η ισχύς της διάταξης ότι “το κοινοτικό δίκαιο υπερισχύει του εθνικού”. Αυτό και μόνο αρκεί για να δείξει ότι η ευρωσυνθήκη έχει συνταγματικό χαρακτήρα και, μάλιστα, τα όργανα της ΕΕ, που διορίζονται και δεν έχουν καμία δημοκρατική νομιμοποίηση, μπορούν να έχουν νομοθετική υπεροχή έναντι των εκλεγμένων σε κάθε χώρα. Αυτό δείχνει πόσο βαθιά αντιδημοκρατική είναι η επιχείρηση επικύρωσης χωρίς δημοψηφίσματα αλλά και η ίδια η ευρωσυνθήκη.

Η Ευρωσυνθήκη ενσωματώνει όλες τις προηγούμενες συνθήκες της ΕΕ, αλλά πηγαίνει πολύ πιο μακριά την επίθεση ενάντια στη ζωντανή εργασία. Με κωδικό τρόπο, η ευρωσυνθήκη συνταγματοποιεί ή έστω κατοχυρώνει σαν ακλόνητο ολιγαρχικό δόγμα:

  • το νεοφιλελευθερισμό και την άκρως ανταγωνιστική οικονομία της αγοράς

  • τη στρατιωτικοποίηση της ΕΕ, αυτόνομα αλλά και σε συνεργασία με το ΝΑΤΟ

  • τη συγκέντρωση της πολιτικής εξουσίας στο διευθυντήριο, με τη θεσμοθέτηση της πλειοψηφίας του 55% των κρατών και του 65% του πληθυσμού και την κατάργηση του βέτο

  • τη σιδηρόφρακτη δημοκρατία και το αστυνομικό κράτος

  • την αναγόρευση της λαθρομετανάστευσης σε παρανομία, το απόγειο της “Ευρώπης-φρούριο”

Κρίση της ΕΕ

Το ότι το διευθυντήριο καταφέρνει να προωθήσει την ευρωσυνθήκη τρία χρόνια μετά την απόρριψη του ευρωσυντάγματος είναι ίσως μια ορισμένη επιτυχία – τους λόγους που έγινε αυτή δυνατή τους εξηγούμε στις επόμενες σελίδες. Όμως, μιλάμε για ορισμένη επιτυχία, γιατί επί της ουσίας στην ηγεμονική ελίτ της ΕΕ υπάρχει μια βαθύτερη αδυναμία. Την αδυναμία αυτή μαρτυρά ο αντιδημοκρατικός τρόπος προώθησης της ευρωσυνθήκης. Την αδυναμία αυτή αντανακλά η απονομιμοποίηση του νεοφιλελευθερισμού και η αμφισβήτηση της ηγεμονίας του μεγάλου κεφαλαίου πάνω στην υπόλοιπη κοινωνία. Τα μικροαστικά στρώματα οδηγούνται στην προλεταριοποίηση και το προλεταριάτο, συνεχώς διευρυνόμενο, στην εξαθλίωση. Ενώ στην αντίπερα όχθη συσσωρεύεται τεράστιος πλούτος. Στις συνθήκες αυτές, οι φαντασμαγορίες και τα μεγάλα “οράματα” των ιθυνόντων αδυνατούν να συγκινήσουν την κοινωνία. Σε καμιά περίπτωση δεν έχουν την αίγλη που είχαν όταν έθεταν το ορόσημο του 1992, ούτε όταν μετέπειτα μιλούσαν για την ΟΝΕ και το ενιαίο νόμισμα. Πόσο γρήγορα ξεθώριασε το ευρώ!

Η πολύπλευρη κρίση όπως και οι αγώνες, που όλο και δυναμώνουν, είναι οι αιτίες της επί της ουσίας αδυναμίας του διευθυντηρίου. Κρίση οικονομική, σε αντιστοιχία με την παγκόσμια οικονομική κρίση. Κρίση κοινωνική, καθώς η Ευρώπη της ΕΕ έχει οδηγηθεί, έπειτα από 20 χρόνια στυγνού νεοφιλελευθερισμού, σε μια βαθιά ταξική πόλωση. Στην Ευρώπη των 500 εκατομμυρίων σήμερα υπάρχουν πάνω από 130 εκατ. φτωχοί. Κρίση πολιτική, καθώς το διευθυντήριο και οι κυβερνήσεις δυσκολεύονται, από τους αγώνες που ξεσπούν σε ολόκληρη την Ευρώπη, να περάσουν μια σειρά μέτρα τόσο αναγκαία για το κεφάλαιο.

Οι (αναγκαστικές) επιλογές των ιθυνόντων είναι η μεγαλύτερη επίθεση στη ζωντανή εργασία, η κυνική εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων και η πιο σκληρή και αντιδραστική επιβολή του “νόμου και της τάξης”. Το μοντέλο σήμερα είναι η σύμφυση ακροδεξιάς και νεοφιλελευθερισμού, κατά το πρότυπο Σαρκοζί και Μπερλουσκόνι, ενώ ετοιμάζεται μια ολόκληρη νέα φουρνιά. Και, βέβαια, το μοντέλο περιλαμβάνει ισχυρές δόσεις αντικομμουνισμού, καθώς άλλωστε ήδη δοκιμάζεται στις ανατολικές χώρες η απαγόρευση κομμουνιστικών κομμάτων, ενώ στις Βαλτικές κυβερνά ο πούρος νεοφασισμός.

Όλα αυτά αποδεικνύουν ότι η ευρωσυνθήκη δεν μπορεί να βγάλει την ΕΕ από τη δίνη της κρίσης. Μια περίοδος μεγάλης κοινωνικής αντιπαράθεσης ανοίγεται μπροστά μας. Η Αριστερά οφείλει να την εκφράσει και πολιτικά.

Κείμενα: Χρίστος Καραμάνος, Γιώργος Τσίπρας, Νίκος Ταυρής

Να ακουστεί δυνατά το ΟΧΙ των λαών

Όχι στο νέο ευρωσύνταγμα

Κανένας, ακόμη και ανάμεσα στους πάγιους υποστηρικτές της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, δεν παρουσιάζεται ενθουσιασμένος με την εξέλιξη αυτού του οικοδομήματος, γιατί ακριβώς η ίδια η πραγματικότητα βοά και δεν επιτρέπει θριαμβολογίες. Όμως, την ίδια στιγμή, προβάλλεται η άποψη ότι ο δρόμος που ακολουθείται, και η ευρωσυνθήκη εν προκειμένω, είναι μονόδρομος, δεν υπάρχει εναλλακτική λύση, γι’ αυτό πρέπει να υποστηριχθεί, έστω να υποστηριχθεί κριτικά και να κριτικαριστεί χλιαρά. Η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία και οι λεγόμενοι “αριστεροί ευρωπαϊστές” (κάτι σαν την ανανεωτική πτέρυγα του ΣΥΝ) συγκλίνουν στο στόχο της ομοσπονδιοποίησης, της μετεξέλιξης, δηλαδή, της ΕΕ σε μια ομοσπονδία κρατών, με όλο και μεγαλύτερη χαλάρωση του εθνικού και ενδυνάμωση του υπερ-εθνικού. Έτσι, μέσα σ’ αυτόν το χώρο, στο χώρο της κεντροαριστεράς, δημιουργούνται δύο στάσεις: Άλλοι οδηγούνται στο “κριτικό ΝΑΙ στην ευρωσυνθήκη” (αυτό αφορά τη σοσιαλδημοκρατία, κυρίως εκεί που δεν ασκεί κυβερνητική εξουσία και έχει ανάγκη κάποιου αντιπολιτευτικού προφίλ). Άλλοι πάλι (ο λεγόμενος “αριστερός ευρωπαϊσμός”) επιλέγουν το “κριτικό ΟΧΙ” με τη λογική ότι η με την ευρωσυνθήκη “έχουμε λιγότερη Ευρώπη”, ενώ χρειάζονται πιο τολμηρά βήματα στην κατεύθυνση της ομοσπονδιοποίησης.

Κατά την άποψή μας, οι δύο αυτές στάσεις δεν διαφέρουν ουσιαστικά. Άλλωστε, οι οπαδοί του “κριτικού ΟΧΙ” έχουν περίπου δεδομένη την έγκριση της ευρωσυνθήκης (καθώς αποφεύγονται τα δημοψηφίσματα) και επιλέγουν μια στάση που να μην τους αποκόβει από την κοινωνική δυσαρέσκεια. Το θεμελιώδες λάθος αυτών των αντιλήψεων βρίσκεται στη βασική άποψη που έχουν, ότι, δηλαδή, η προώθηση της ευρωπαϊκής καπιταλιστικής ολοκλήρωσης είναι μια προοδευτική διαδικασία. Επισημαίνουμε τον καπιταλιστικό προσδιορισμό της ολοκλήρωσης, γιατί τέτοιος είναι αντικειμενικά σε συνθήκες καπιταλισμού και, μάλιστα, παγκοσμιοποιημένου μονοπωλιακού καπιταλισμού, στις οποίες οικοδομείται και η ΕΕ. Και θεωρείται προοδευτική διαδικασία η οικοδόμηση της ΕΕ και η πορεία προς μια ομοσπονδία, με τα επιχειρήματα της συγκρότησης ενός πόλου με παγκόσμιο ρόλο που α) είναι ανεξάρτητος από τις ΗΠΑ και β) φέρει την παράδοση του ευρωπαϊκού κοινωνικού κράτους και των αστικών ελευθεριών.

Ως πότε αυταπάτες;

Όσο όμως προχωρά η ΕΕ τόσο αποδεικνύεται ότι οι αντιλήψεις αυτές δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα. Πρέπει να είναι κανείς τυφλός σήμερα για να μη βλέπει την πρόσδεση της ΕΕ στο δόγμα Μπους και σε ολόκληρο το νεοταξικό πλαίσιο και να έχει θετική άποψη για τη στρατιωτικοποίηση της ΕΕ, που έρχεται με την ευρωσυνθήκη και με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Άμυνας. Πρέπει να είναι κανείς τυφλός σήμερα, για μη βλέπει ότι το κοινωνικό κράτος είναι παρελθόν, τα δε δημοκρατικά δικαιώματα βρίσκονται υπό διωγμό, και το μόνο το οποίο διευρύνεται με ταχύτατους ρυθμούς είναι η ζώνη του κοινωνικού αποκλεισμού, της φτώχειας αλλά και της πολιτικής αντίδρασης και της έξαρσης του αντικομμουνισμού.

Μπορεί άραγε η τέτοια ΕΕ να μεταμορφωθεί σε κάτι σαν αυτό που θέλουν οι φίλοι μας της κεντροαριστεράς; Κάτι έστω πιο δημοκρατικό, πιο κοινωνικά ευαίσθητο; Ποιοι άραγε θα το κάνουν αυτό; Ο πολυδαίδαλος μηχανισμός των Βρυξελλών, που ελέγχεται απολύτως από τις μεγάλες ευρωπαϊκές πολυεθνικές (και είναι εξαιρετικά σημαντικό να γνωρίζουμε ότι αυτός ο μηχανισμός είναι το οικοδόμημα που λέγεται ΕΕ), ή μήπως η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, που συμπυκνώνει τα συμφέροντα του ευρωπαϊκού χρηματιστικού κεφαλαίου και με την πολιτική της και με τα επιτόκιά της πνίγει σήμερα τις υπερδανεισμένες κοινωνίες; Ή μήπως οι σοσιαλδημοκράτες ή η “κυβερνώσα πολυκομματική Αριστερά” –δανειζόμαστε την έκφραση του Κ. Λαλιώτη–, που τόση βρώμικη δουλειά έχουν βγάλει για το μεγάλο κεφάλαιο;

Με απλά λόγια, η ΕΕ δεν μπορεί να αλλάξει προσανατολισμό. Αλλά επίσης η ΕΕ δεν μπορεί να ταυτίζεται με την Ευρώπη. Η Ευρώπη, πράγματι, μπορεί να αλλάξει προσανατολισμό, μπορεί να δώσει ζωή σε μια άλλη Ευρώπη, κάτω από την ώθηση μεγάλων αγώνων και σε ρήξη με την ΕΕ.

Ανταγωνισμοί και κρίση η κύρια πλευρά

Αλλά ας δούμε και μια άλλη αντιστροφή της πραγματικότητας που κάνουν οι “αριστεροί ευρωπαϊστές” μας. Είναι άραγε η ΕΕ, τώρα που αποκτά Σύνταγμα –ή κάτι σαν Σύνταγμα– πιο κοντά στην ενοποίηση; Μόνο κάποιος που διαβάζει επιλεκτικά την πραγματικότητα και βλέπει το δέντρο αγνοώντας το δάσος μπορεί να το ισχυριστεί κάτι τέτοιο. Δεν βλέπουν ότι οι αντιθέσεις ανάμεσα στις μεγάλες ιμπεριαλιστικές χώρες όλο και εντείνονται; Δεν βλέπουν ότι ο διχασμός ανάμεσα στο γαλλογερμανικό άξονα και το αμερικανοβρετανικό τόξο καλά κρατεί; Δεν βλέπουν ότι προστίθενται και νέες μεγάλες εστίες αντιπαράθεσης; Ενώ μέχρι τώρα το μεγαλύτερο ζήτημα διαχωρισμού ήταν η συμμετοχή στην εκστρατεία ενάντια στο Ιράκ, τώρα υπάρχει το ενεργειακό, υπάρχει η εμπλοκή ενός νέου παράγοντα, της ιμπεριαλιστικής Ρωσίας; Δεν βλέπουν τους Αμερικανούς να τσακώνονται με το γαλλογερμανικό άξονα για την “ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης από τη Ρωσία”; Δεν βλέπουν τους Αμερικανούς να στήνουν στο έδαφος της (“νέας” κατ’ αυτούς) Ευρώπης τα πιο εξελιγμένα εξοπλιστικά συστήματα, την αντιπυραυλική ασπίδα; Και δεν αντιλαμβάνονται το τι περίπλοκους και βαθείς ανταγωνισμούς μπορεί να γεννήσει η τωρινή παγκόσμια κρίση και η προσφυγή σε πολεμικούς τυχοδιωκτισμούς του πιο λαβωμένου από την κρίση αμερικάνικου ιμπεριαλισμού;

Ο χαρακτηρισμός της ΕΕ

Κατά συνέπεια, παρά την ευρωσυνθήκη, οι ανταγωνισμοί μέσα στο διευθυντήριο καλά κρατούν. Οι ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις είναι σήμερα πιο οξυμμένες και υπάρχουν όλοι οι όροι για να πυροδοτηθούν. Έτσι, το μόνο που αποτυπώνει στην ΕΕ, η νέα Ευρωσυνθήκη είναι μια πανευρωπαϊκή συμμαχία του πλούτου ενάντια στη ζωντανή εργασία, της αντίδρασης ενάντια στη δημοκρατία, του ιμπεριαλισμού ενάντια στις περιφερειακές χώρες. Ναι, σ’ αυτό το πεδίο δεν υπάρχουν αντιθέσεις ανάμεσα στους ισχυρούς. Είναι απόλυτα ενοποιημένοι και συμπαγείς ειδικά μπροστά στην κρίση. Ας τελειώνουμε, λοιπόν, με τις αυταπάτες περί δήθεν δημοκρατικής και κοινωνικής μετεξέλιξης της ΕΕ, ας τελειώνουμε με τον εξωραϊσμό της ΕΕ και με το αποκοίμισμα των λαών. Και ας δυναμώσουμε μέσα στα κινήματα και στους αγώνες την κατεύθυνση ενάντια στην ΕΕ, για μια άλλη Ευρώπη χωρίς ΕΕ. Και ας αποδίδουμε στην ΕΕ τον πραγματικό χαρακτηρισμό: νεοφιλελεύθερη, αντιλαϊκή, αντεργατική, ιμπεριαλιστική, αντιδημοκρατική, αντιδραστική.

Να ακουστεί δυνατά το ΟΧΙ των λαών

Τα καθήκοντα της Αριστεράς

Μπροστά μας είναι μια περίοδος ενός χρόνου περίπου μέχρι τις Ευρωεκλογές του Ιουνίου 2009, όπου θα βρίσκονται στο προσκήνιο τα ζητήματα τόσο της ευρωσυνθήκης όσο και της πορείας της ΕΕ γενικότερα. Γι’ αυτό η Αριστερά οφείλει:

1. Να αντιταχθεί στην ευρωσυνθήκη και να απαιτήσει δημοψήφισμα (όσο το επιτρέπει ο χρόνος, μια και πολύ καθυστερημένα ξεκίνησε η σχετική κίνηση). Να μην αναγνωρίσει το τετελεσμένο, που θα δημιουργήσει η δικομματική υπερψήφιση της ευρωσυνθήκης στη Βουλή. Να συνεχίσει την πάλη ενάντια σε κάθε πολιτική που απορρέει από την ευρωσυνθήκη. Να εκφράσει, επίσης, τη διεθνιστική της αλληλεγγύη στους λαούς που θα παλέψουν ενάντια στην ευρωσυνθήκη το επόμενο διάστημα.

2. Να αναδείξει μέσα στον κόσμο, μέσα στα κινήματα, το ρόλο της ΕΕ α) σαν οργανωτή της νεοφιλελεύθερης επίθεσης ενάντια στη ζωντανή εργασία, β) σαν αντιδημοκρατικής και αντιδραστικής δύναμης και γ) σαν ιμπεριαλιστικού πόλου. Είναι επίκαιρο το σύνθημα “ΟΧΙ στην ΕΕ του νεοφιλελευθερισμού, του πολέμου και του ιμπεριαλισμού, της υπερεθνικής ολιγαρχίας, του ρατσισμού και της τρομοϋστερίας”.

3. Να συνδεθεί και να εκφράσει τον κόσμο που ζει τις πολιτικές της ΕΕ στο πετσί του. Ειδικά τα πιο πληβειακά στρώματα, τα 130 εκατ ανθρώπων της φτωχολογιάς, το διευρυνόμενο σύγχρονο προλεταριάτο της χωρίς δικαιώματα, πρόσκαιρης και ελαστικής εργασίας. Η κατεύθυνση αυτή πρέπει να υλοποιηθεί όχι στα λόγια και με μιντιακή μέθοδο, αλλά με κίνηση προς αυτό το δυναμικό, με συγκεκριμένη προπαγάνδα και προσπάθεια οργάνωσής του, με άνοιγμα κινηματικών μετώπων και κινητοποίηση αυτού του δυναμικού.

4. Να έχει συγκεκριμένο μέτωπο απέναντι στον εξωραϊσμό της ΕΕ, ότι δήθεν μπορεί να μετασχηματιστεί σε προοδευτική κατεύθυνση, ότι δήθεν βοηθά τις περιφερειακές χώρες. Η ΕΕ δεν είναι κανένα “σκαλοπατάκι” για μια άλλη Ευρώπη, η Ευρώπη δεν πρέπει να ταυτίζεται με την ΕΕ. Παράλληλα, η ενσωμάτωση περιφερειακών χωρών στην ΕΕ, στην πράξη, τις αφήνει ανυπεράσπιστες στο πολυεθνικό κεφάλαιο. Η Ελλάδα, μετά 25 χρόνια ευρωποποίησης, έφθασε να έχει μια οικονομία όπου όλοι οι στρατηγικοί τομείς ελέγχονται από το ξένο κεφάλαιο.

5. Να έχει σταθερό μέτωπο για την υπεράσπιση της ειρήνης. Και αυτό σημαίνει μέτωπο ενάντια στις επεμβάσεις της ΕΕ και μέτωπο ενάντια στον ευρωατλαντισμό. Να φύγουν οι ΗΠΑ από το ευρωπαϊκό έδαφος, να κλείσουν τα στρατηγεία και οι βάσεις. Να μην προχωρήσει η αντιπυραυλική ασπίδα.

6. Να προβάλει έναν άλλο, εναλλακτικό δρόμο για μια Ευρώπη χωρίς ΕΕ, για μια Ευρώπη του σοσιαλισμού. Οι αντικειμενικές συνθήκες για το σοσιαλιστικό κοινωνικό μετασχηματισμό στην Ευρώπη είναι απολύτως επαρκείς. Αυτός ο δρόμος έχει σαν προϋπόθεση, όμως, και την ωρίμανση του υποκειμενικού παράγοντα, που θα προωθηθεί μέσα από την πάλη κατ’ αρχάς σε εθνικό επίπεδο αλλά και μέσα από τον πανευρωπαϊκό συντονισμό των κινημάτων.

Να ακουστεί δυνατά το ΟΧΙ των λαών

Δυναμικές κινητοποιήσεις στην Ευρώπη

Την Κυριακή 18 του μήνα πραγματοποιήθηκε άλλη μια μεγάλη, δεκάδων χιλιάδων διαδήλωση καθηγητών και μαθητών ενάντια στα κυβερνητικά σχέδια για περικοπές θέσεων στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και στο νομοσχέδιο που επιβάλλει προσωπικό ασφαλείας(!) για τη λειτουργία των σχολείων στη διάρκεια απεργιακών κινητοποιήσεων. Οι περικοπές αφορούν ολόκληρο το δημόσιο τομέα και προβλέπονται έντεκα χιλιάδες για το 2008. Οι περικοπές και η αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης από τα 40 στα 41 χρόνια εργασίας ήταν και οι δύο βασικές αιχμές στην 36ωρη απεργία σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα που ακολούθησε την επόμενη Πέμπτη, με τη συμμετοχή κυρίως των δημοσίων υπαλλήλων, σιδηροδρομικών και ταχυδρομικών. Με διαδηλώσεις σε πάνω από 80 πόλεις και τη συμμετοχή ενός εκατομμυρίου κόσμου, ήταν η πιο μεγάλη κινητοποίηση από τότε που ανέλαβε ο Σαρκοζί. Απεργιακές κινητοποιήσεις, την ίδια εβδομάδα, έγιναν και στα λιμάνια, ενάντια στα σχέδια αναδιάρθρωσής τους.

Στη μέχρι σήμερα επιθετική πολιτική Σαρκοζί το αρχικό μούδιασμα έχει δώσει τη θέση του σε αντιστάσεις από διάφορους κλάδους εργαζομένων και νεολαίας, αν και ένα σημαντικό τμήμα των συνδικάτων ζητά διάλογο… Μεγάλες διαστάσεις και τις πιο δυναμικές μορφές έχει πάρει και ο αγώνας των ψαράδων, που διαμαρτύρονται για την αύξηση της τιμής του πετρελαίου. Παρά την πενιχρή επιδότηση που υποσχέθηκε ο υπουργός και οδήγησε ορισμένες ενώσεις στην αναστολή των κινητοποιήσεων, οι περισσότεροι συνεχίζουν. Μπλοκάρουν λιμάνια, εμποδίζουν τη διέλευση μεγάλων πλοίων στη Μάγχη, αποκλείουν διυλιστήρια. Ειδικά το τελευταίο έχει ήδη δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα τροφοδοσίας. Στην πανεθνική συγκέντρωση των ψαράδων στο Παρίσι, στις 23 Μάη, έγιναν εκτεταμένες συγκρούσεις με την αστυνομία, στις οποίες τραυματίστηκαν 4 αστυνομικοί, ενώ οι ψαράδες αντιμετώπισαν τα δακρυγόνα με τη μαζική χρήση φωτοβολίδων.

Οι κινητοποιήσεις των Γάλλων ψαράδων έχουν επεκταθεί και σε άλλες χώρες της Ευρώπης, σε Πορτογαλία, Ισπανία, Βέλγιο και Ιταλία, με τα ψίχουλα των 110 εκ. ευρώ που αναμένεται να εγκρίνει η ΕΕ για τους Γάλλους να ανοίγει την όρεξη και στις υπόλοιπες χώρες.

Κινητοποιήσεις και στη Δανία

Την 7η εβδομάδα κινητοποιήσεων διανύουν οι υγειονομικοί καθώς και άλλοι εργαζόμενοι σε υπηρεσίες της τοπικής αυτοδιοίκησης στη Δανία μετά την αποτυχία των συλλογικών διαπραγματεύσεων με τους δήμους. Μετά τη μεταφορά της υγείας και των αντίστοιχων πόρων για τη λειτουργία της στην τοπική αυτοδιοίκηση, εδώ και δύο χρόνια, είναι ήδη φανερές οι επιπτώσεις τόσο στις εργασιακές σχέσεις και τις περικοπές στο χώρο των υγειονομικών όσο και στο υγειονομικό σύστημα και στην κοινωνική πρόνοια (παιδικοί σταθμοί κ.λπ.), από τα καλύτερα στην ΕΕ. Είναι γι’ αυτό που οι κινητοποιήσεις των υγειονομικών έχουν τη συμπαράσταση του κόσμου.

Να ακουστεί δυνατά το ΟΧΙ των λαών

Οι κομμουνιστές και η Αριστερά μετά το Μπιγκ Μπανγκ

Ψήφισμα της πανιταλικής συνέλευσης του συνδικαλισμού βάσης. Να προχωρήσουμε ενωτικά, σε σταθερή αντιπαράθεση, με ενωτικούς αγώνες σε όλα τα επίπεδα.

Δανειστήκαμε τον τίτλο της εφημερίδας του Δικτύου των Κομμουνιστών (Contropiano) γιατί δείχνει το μέγεθος του σοκ που έχει υποστεί η Αριστερά με τις επιλογές της κεντροαριστεράς και του κυβερνητισμού. Στο φύλλο αυτό δημοσιεύουμε ένα πολύ σημαντικό ντοκουμέντο, την απόφαση μιας πανιταλικής διάσκεψης των ομοσπονδιών συνδικαλιστών βάσης, που έγινε στο Μιλάνο.

Το κείμενο αυτό θέτει ένα σαφές διεκδικητικό πλαίσιο και υπερασπίζεται την ανεξαρτησία και την αυτονομία του εργατικού και συνδικαλιστικού κινήματος από την αστική επιρροή και κατεύθυνση. Η κεντροαριστερά καταποντίστηκε και τα υπολείμματά της θέλουν να συμπαρασύρουν στον πάτο όλες τις δυνάμεις. Η γη όμως κινείται και ο αγώνας συνεχίζεται. Σε επόμενο τεύχος θα αναφερθούμε στις πολιτικές διεργασίες που γίνονται στην Αριστερά της Ιταλίας.

Η Πανιταλική Συνέλευση του Συνδικαλισμού Βάσης, που συγκλήθηκε με πρωτοβουλία των CUB (Επιτροπές Βάσης), της Συνομοσπονδίας Επιτροπών Βάσης Cobas και του Εργατικού Συνδικάτου όλων των κατηγοριών SDL (σ.μ. 1), που έγινε στο Μιλάνο στις 17 Μαΐου 2008 με συμμετοχή πάνω από 2.000 εκπροσώπων από όλη την Ιταλία και απ’ όλα τα επαγγέλματα του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, ύστερα από διεξοδική συζήτηση, εμπλούτισε το περιεχόμενο και τις θέσεις του αρχικού κειμένου, με το οποίο ξεκίνησαν οι εργασίες, καθώς και τους παραπέρα στόχους του αγώνα.

Οι πάνω από 30 ομιλητές υπογράμμισαν την άγρια ταξική επίθεση που έχει εξαπολυθεί ενάντια στους εργαζομένους και στα λαϊκά στρώματα από τα αφεντικά και τα χρηματοοικονομικά λόμπι, με τη μορφή χαμηλών μισθών, γενικευμένης προσωρινής εργασίας, επιδείνωσης των κοινωνικών δικαιωμάτων, εκμετάλλευσης των μεταναστών, των γυναικών και του περιβάλλοντος, σαν δομικά χαρακτηριστικά των φιλελεύθερων πολιτικών υπέρ της αγοράς, που εφαρμόζουν τόσο η κεντροδεξιά όσο και η κεντροαριστερά, με πλήρη ταύτιση των κυβερνήσεων Πρόντι και Μπερλουσκόνι, στο όνομα δήθεν της εσωτερικής ασφάλειας της χώρας. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και η προσπάθεια των συνδικάτων Cgil – Cisl – Uil (σ.μ. 2) να περιορίσουν δραστικά τις δημοκρατικές ελευθερίες στους χώρους δουλειάς και τις δυνατότητες υπεράσπισης των συνθηκών ζωής των εργαζομένων, επικυρώνοντας με τις προτάσεις τους την κατάργηση της Εθνικής Συλλογικής Σύμβασης, που είχαμε πετύχει τα τελευταία χρόνια.

Η συνέλευση θεωρεί απαραίτητη τη συνέχιση της ενωτικής μας πορείας, και λαμβάνοντας υπόψη την έντονη αναγκαιότητα για ενότητα, που διαφάνηκε απ’ όλες τις τοποθετήσεις, θα προχωρήσει στη συγκρότηση μόνιμων ενωτικών οργανωτικών μορφών αντιπαράθεσης, δράσης και κοινών αγώνων, σε εθνικό, γεωγραφικό και εργασιακό επίπεδο.

Η συνέλευση εγκρίνει τις θέσεις του αρχικού κειμένου με τα παρακάτω βασικά αιτήματα:

  • Σημαντικές αυξήσεις σε μισθούς και συντάξεις, τουλάχιστον 3.000 ευρώ ετησίως. Εφαρμογή αυτόματης προσαρμογής των μισθών αναλογικά με τις αυξήσεις του τιμάριθμου. Κατάργηση του φόρου ΙΒΑ (ΦΠΑ) για τα είδη πρώτης ανάγκης. Υπεράσπιση του δημόσιου χαρακτήρα των συντάξεων. Κάτω τα χέρια από το TFR (σ.μ. 3). Κατάργηση της ρήτρας για τη “σιωπηρή συναίνεση” (clausola del silenzio assenso – σ.μ. 4) και δυνατότητα εξόδου των ασφαλισμένων από το επικουρικό ταμείο (fondo pensione – σ.μ. 5).

  • Κατάργηση των Νόμων Τρέου και Ν. 30 (σ.μ. 6).

  • Αγώνας ενάντια στο ρατσισμό, που όχι μόνο στερεί δικαιώματα και αξιοπρέπεια από τους ανθρώπους, αλλά φορτώνει στις πλάτες των οικονομικών μεταναστών την ευθύνη για βασικά κοινωνικά προβλήματα.

  • Μόνιμες αποδοχές. Αγώνας ενάντια στην προσωρινή-ανασφάλιστη εργασία και στα ελλιπή κοινωνικά δικαιώματα, με μορφές απολαβών που να εξασφαλίζουν το δικαίωμα στην κατοικία, στις σπουδές, στην επαγγελματική κατάρτιση και τη δυνατότητα ελεύθερης μετακίνησης.

  • Επαναφορά της ισχύος της Εθνικής Συλλογικής Σύμβασης σαν εργαλείου αναδιανομής του εισοδήματος. Όχι στην κατάργηση της φορολογίας των υπερωριών, που πρότεινε η κυβέρνηση.

  • Ασφάλεια στους χώρους δουλειάς και ποινικές κυρώσεις σε όσους προκαλούν σοβαρά ή θανατηφόρα εργατικά ατυχήματα.

  • Να ξαναδοθεί στους εργαζομένους η δυνατότητα λήψης αποφάσεων. Όχι στην απαίτηση των αφεντικών να επιλέγουν με ποιες οργανώσεις θα συνδιαλέγονται και ίσα δικαιώματα για όλες τις οργανώσεις των εργαζομένων.

  • Υπεράσπιση και ενίσχυση των κρατικών υπηρεσιών, των δημόσιων αγαθών, του δικαιώματος σε ένα έγκυρο και αποτελεσματικό σύστημα υγείας, του δικαιώματος στη στέγαση και τη μόρφωση.

  • Όχι στο χτύπημα του δικαιώματος στην απεργία. Υπεράσπιση και επανάκτηση των χώρων αγώνα, που πρέπει να διευρυνθούν πέρα από τους σημερινούς περιορισμούς.

Για να υποστηρίξει αυτά τα αιτήματα που ο συνδικαλισμός βάσης έχει θέσει στο επίκεντρο των αγώνων και των κινητοποιήσεών του και τα διατυπώνει πιο αποφασιστικά σήμερα, η Συνέλευση θα ξεκινήσει μια καμπάνια σε όλες τις περιοχές και στους εργασιακούς χώρους, με εξαγγελία απεργιών, διαδηλώσεων, δράσεων, προωθώντας από σήμερα την ιδέα μιας πρώτης μέρας πανιταλικής κινητοποίησης για τον προσεχή Ιούνη. Η Συνέλευση αποφασίζει, επίσης, να προκηρύξει το φθινόπωρο μια Πανιταλική Γενική Απεργία με τα παραπάνω αιτήματα, για να αντιδράσει στην οικονομική και κοινωνική πολιτική του νεοφιλελευθερισμού και της παγκοσμιοποίησης που προωθούν οι κυβερνήσεις.

Μιλάνο, Σάββατο 17 Μάη 2008

CUB (Επιτροπές Βάσης)
Cobas (Συνομοσπονδία Επιτροπών Βάσης)
SDL (Συνδικάτο Εργαζομένων όλων των κατηγοριών)

Σημειώσεις

1. SDL: Συνδικάτο Εργαζομένων όλων των κατηγοριών. Ιδρύθηκε το 2007 για να χτυπήσει την πολυδιάσπαση και να συνενώσει σε ενιαίο φορέα τον κόσμο της εργασίας και των ανέργων, απασχολούμενους ανέργους, Ιταλούς και μετανάστες, εργαζομένους όλων των κατηγοριών και όλων των γεωγραφικών διαμερισμάτων.

2. CGIL – CISL – UIL: Τα τρία μαζικότερα ιταλικά εργατικά συνδικάτα.

3. TFR: Διακανονισμός για τη διάθεση του εφάπαξ με την εθελουσία ή αναγκαστική έξοδο από την εργασία στον ιδιωτικό τομέα. Οι εργαζόμενοι αντιδρούν έντονα στη δυνατότητα χρησιμοποίησής του για την επαναχρηματοδότηση των επιχειρήσεων. Υπάρχει και “Επιτροπή ενάντια στην καταλήστευση του TFR” (Comitato contro lo scippo del TFR).

4. “SILENZIO ASSENSO”: Νομικός όρος που ακριβώς σημαίνει “σιωπηρή συναίνεση” και αφορά στη σιωπηρή αποδοχή του τρόπου διάθεσης του TFR.

5. FONDO PENSIONE: Επικουρικό Ταμείο Σύνταξης

6. Νόμος Τρέου (1997) και Νόμος 30 (ή Μπιάτζι, 2003): Αντεργατικοί νόμοι που ψηφίστηκαν από την κεντροαριστερή κυβέρνηση Πρόντι το 1997 και την κεντροδεξιά κυβέρνηση Μπερλουσκόνι το 2003, και αφορούν στη θεσμοθέτηση των ελαστικοποιημένων και ανασφάλιστων μορφών εργασίας.

Από το “ΟΧΙ στο ευρωσύνταγμα” στην ευρωσυνθήκη

Το γεγονός ότι το ευρωπαϊκό διευθυντήριο προωθεί την ευρωσυνθήκη, τρία χρόνια μετά το βροντερό “ΟΧΙ” των λαών στα δημοψηφίσματα σε Γαλλία και Ολλανδία, αποτελεί αδιαμφισβήτητα μια επιτυχία τους. Όμως τι έκανε δυνατή αυτή την επιτυχία; Δύο συγκεκριμένοι πολιτικοί όροι. Από τη μια, η αγαστή συνεργασία κεντροαριστεράς και δεξιάς σε όλα τα επίπεδα. Και από την άλλη, ο αυτοεγκλωβισμός της Αριστεράς στα πλαίσια της κεντροαριστεράς, στις κρίσιμες για το κίνημα χώρες της Ευρώπης.

Μεγάλος Συνασπισμός

Ως προς τη συνεργασία κεντροαριστεράς και δεξιάς, αυτό καταδείχθηκε σε όλα τα ζητήματα που έχουν σχέση με την κοινωνική κατεδάφιση στα πλαίσια της ΕΕ. Θα μπορούσαμε να μιλήσουμε για ένα πανευρωπαϊκό “Μεγάλο Συνασπισμό”, μεταφέροντας τον όρο από τη συνεργασία Χριστιανοδημοκρατών και Σοσιαλδημοκρατών στη Γερμανία, που μάλιστα αποτέλεσε την ατμομηχανή της νεκρανάστασης του ευρωσυντάγματος. Αυτός ο Μεγάλος Συνασπισμός έδρασε και στην ψήφιση από το Ευρωκοινοβούλιο της οδηγίας Μπολκεστάιν και στην ψήφιση της flexicurity αλλά και στην προώθηση της Στρατηγικής της Λισαβόνας και στα Εθνικά Προγράμματα Μεταρρυθμίσεων (πολιτική της ΕΕ είναι οι μεταρρυθμίσεις, δεν είναι καραμανλική επινόηση). Αυτός ο Μεγάλος Συνασπισμός πρωτοστατεί, χρόνια τώρα, στην επίθεση στη ζωντανή εργασία και στο απόγειό του καταφέρνει να προωθήσει την ευρωσυνθήκη. Η πιο χαρακτηριστική περίπτωση συνεργασίας, για να περάσει η αυτή, είναι η περίπτωση της Γαλλίας, όπου οι Σοσιαλιστές συνέπραξαν με τον Σαρκοζί, για να αλλάξει το Σύνταγμα της χώρας εν μια νυκτί και να απαλειφθεί η υποχρέωση του δημοψηφίσματος, και μετέπειτα από κοινού υπερψήφισαν την ευρωσυνθήκη.

Κεντροαριστερός εγκλωβισμός

Από την άλλη μεριά, οι βασικές πτέρυγες της Αριστεράς στην Ευρώπη “παράτησαν” το ζήτημα της ευρωσυνθήκης. Το Κόμμα Ευρωπαϊκής Αριστεράς (ΚΕΑ), αμέσως μετά τα δημοψηφίσματα του 2005, προσανατολίστηκε στο πως το “ΟΧΙ” θα συναντηθεί με το “κριτικό ΝΑΙ”. Έβγαλε, μάλιστα, μια κεντρική διακήρυξη με μοτίβο το “ΝΑΙ στην Ευρώπη”. Επρόκειτο για σοβαρό λάθος, γιατί εκείνη τη στιγμή δεν διακυβευόταν το όραμα για την Ευρώπη αλλά το να σταθεροποιηθεί η αντίσταση στο ευρωσύνταγμα και στο νεοφιλελευθερισμό που αυτό συνταγματοποιούσε. Αυτή η εκτίμηση επιβεβαιώνεται πλήρως με τα σημερινά δεδομένα. Αλλά με άλλοθι το όραμα, στελνόταν από το ΚΕΑ ένα σήμα στο διευθυντήριο, σήμα που ενισχυόταν άλλωστε από μια εκ νέου δρομολόγηση της κεντροαριστεράς. Κι αυτό δείχνει πόσο υποκριτική ήταν τότε η ανάσυρση του όποιου οράματος, όταν την άλλη στιγμή: α) μπαίνει στο τόξο της κεντροαριστερής Ελιάς στην Ιταλία β) όταν στη Γαλλία το επίδικο ζήτημα γίνεται από το ΚΚΓ η συνεργασία με τους Σοσιαλιστές στις προεδρικές εκλογές, με συνέπεια την πολυδιάσπαση του κινήματος του “ΟΧΙ”, τη συντριβή της Αριστεράς στις εκλογές και τη θριαμβική εκλογή Σαρκοζί και όταν γ) στη Γερμανία, ειδικά το PDS (μέλος του ΚΕΑ), συνεχίζει τη στήριξη κεντροαριστερών τοπικών κυβερνήσεων μαζί με τους Σοσιαλδημοκράτες. Αυτός ο κεντροαριστερός εγκλωβισμός είχε σαν συνέπεια την πανωλεθρία της Αριστεράς αλλά και την πλήρη εγκατάλειψη ενός βασικού μετώπου ενάντια στο νεοφιλελευθερισμό, του ευρωσυντάγματος.

Τι προβλέπει η ευρωσυνθήκη

Παρακάτω δημοσιεύουμε ορισμένα ενδεικτικά αποσπάσματα από το κείμενο της ευρωσυνθήκης:

Ελάχιστες και ανούσιες οι αλλαγές σε σχέση με το ευρωσύνταγμα. Παραμένει η ουσία καθώς και η υπερίσχυση του κοινοτικού δικαίου σε σχέση με το εθνικό.

Δεν θα χρησιμοποιείται ο όρος “Σύνταγμα”, ο “υπουργός Εξωτερικών της Ένωσης” θα λέγεται “Ύπατος Εκπρόσωπος της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας”, και οι όροι “νόμος” και “νόμος-πλαίσιο” θα εγκαταλειφθούν, καθ’ ότι θα παραμείνουν σε χρήση οι υπάρχουσες ονομασίες “κανονισμός”, “οδηγία” και “απόφαση”. Δεν θα υπάρχει άρθρο με μνεία συμβόλων της Ένωσης, όπως σημαίας, ύμνου ή εμβλήματος. Όσον αφορά στην υπεροχή του ενωσιακού δικαίου, υπενθυμίζεται η υπάρχουσα νομολογία του Δικαστηρίου της ΕΕ: “Οι Συνθήκες και το δίκαιο που θεσπίζεται από την Ένωση βάσει των Συνθηκών υπερισχύουν έναντι του δικαίου των κρατών μελών”.

Πρώτος θεμέλιος λίθος της ΕΕ ο νεοφιλελευθερισμός. Όλες οι προηγούμενες νεοφιλελεύθερες συνθήκες (ενιαία πράξη 1986, Μάαστριχτ 1992) και οι πολιτικές (ανταγωνιστική Ευρώπη, Μπολκεστάιν, flexicurity) ενσωματώνονται στην ευρωσυνθήκη.

Η Ένωση εγκαθιδρύει εσωτερική αγορά. Εργάζεται για τη βιώσιμη ανάπτυξη της Ευρώπης με γνώμονα την ισόρροπη οικονομική ανάπτυξη και τη σταθερότητα των τιμών, την άκρως ανταγωνιστική κοινωνική οικονομία της αγοράς με στόχο την πλήρη απασχόληση και την κοινωνική πρόοδο, και το υψηλό επίπεδο προστασίας και βελτίωσης της ποιότητας του περιβάλλοντος.

Δεύτερος θεμέλιος λίθος της ΕΕ η στρατιωτικοποίηση. Πρόκειται ίσως για τη σημαντικότερη επιτάχυνση που φέρνει η ευρωσυνθήκη, αφού πρώτα αναγορεύσει το ΝΑΤΟ σε στρατηγικό σύμμαχο της ΕΕ.

Η κοινή πολιτική ασφάλειας και άμυνας εξασφαλίζει στην Ένωση επιχειρησιακή ικανότητα, βασισμένη σε μη στρατιωτικά και στρατιωτικά μέσα. Η Ένωση μπορεί να κάνει χρήση των μέσων αυτών σε αποστολές εκτός της Ένωσης, προκειμένου να διασφαλίζει τη διατήρηση της ειρήνης, την πρόληψη των συγκρούσεων και την ενίσχυση της διεθνούς ασφάλειας.

Το Συμβούλιο μπορεί να αναθέτει την εκτέλεση αποστολής, στο πλαίσιο της Ένωσης, σε ομάδα κρατών μελών, προκειμένου να διατηρηθούν οι αξίες της Ένωσης και να εξυπηρετηθούν τα συμφέροντά της. Όλες οι αποστολές μπορούν να συμβάλουν στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας, μεταξύ άλλων με τη στήριξη τρίτων χωρών για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας στο έδαφός τους. Τα κράτη μέλη που πληρούν υψηλότερα κριτήρια στρατιωτικών δυνατοτήτων και έχουν αναλάβει δεσμευτικότερες υποχρεώσεις στον τομέα αυτόν, εν όψει των πλέον απαιτητικών αποστολών, θεσμοθετούν μόνιμη διαρθρωμένη συνεργασία στο πλαίσιο της Ένωσης.

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Άμυνας έχει ως αποστολή: α) να συμβάλλει στον καθορισμό των στόχων ως προς τις στρατιωτικές δυνατότητες των κρατών μελών και να αξιολογεί την τήρηση των υποχρεώσεων που αναλαμβάνουν τα κράτη μέλη, β) να προωθεί την εναρμόνιση των επιχειρησιακών αναγκών και την καθιέρωση αποτελεσματικών και συμβατών μεθόδων προμηθειών, γ) να υποβάλλει προτάσεις για πολυμερή σχέδια δ) να στηρίζει την έρευνα στον τομέα της αμυντικής τεχνολογίας.

Τρίτος θεμέλιος λίθος της ΕΕ η συγκεντροποίηση της πολιτικής εξουσίας στα υπερεθνικά όργανα, η ολιγαρχοποίηση. Το βέτο ουσιαστικά καταργείται και η Κομισιόν αποκτά χαρακτήρα υπερ-κυβέρνησης, με 18 μέλη διοριζόμενα.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εκλέγει τον Πρόεδρό του με ειδική πλειοψηφία, για δυόμισι έτη, η δε θητεία του είναι άπαξ ανανεώσιμη.

Αρχής γενομένης από 1ης Νοεμβρίου 2014, ως ειδική πλειοψηφία ορίζεται ποσοστό τουλάχιστον 55% των μελών του Συμβουλίου, το οποίο περιλαμβάνει τουλάχιστον δεκαπέντε μέλη και αντιπροσωπεύει κράτη μέλη που συγκεντρώνουν ποσοστό τουλάχιστον 65% του πληθυσμού της Ένωσης. Η μειοψηφία αρνησικυρίας πρέπει να περιλαμβάνει τουλάχιστον τέσσερα μέλη του Συμβουλίου, ειδάλλως θεωρείται ότι επιτυγχάνεται ειδική πλειοψηφία.

Από 1ης Νοεμβρίου 2014, η Επιτροπή απαρτίζεται από αριθμό μελών, ο οποίος, συμπεριλαμβανομένου του Προέδρου της και του Ύπατου Εκπροσώπου της Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, αντιστοιχεί στα δύο τρίτα του αριθμού των κρατών μελών, εκτός εάν το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποφασίσει ομόφωνα να αλλάξει τον εν λόγω αριθμό.

Αστυνομοκρατία και σιδηρόφρακτη δημοκρατία στην ΕΕ. Μετά το γενικευμένο ευρω-φακέλωμα, έρχεται η “διεθνής της καταστολής”, ειδικά όταν απειλούνται οι επενδύσεις, οι ιδιωτικοποιήσεις, η ανταγωνιστικότητα, “οι αξίες της Ένωσης”.

Αποστολή της Eurojust είναι η δίωξη σοβαρών εγκλημάτων που έχουν επιπτώσεις σε δύο ή περισσότερα κράτη μέλη ή απαιτούν δίωξη σε κοινές βάσεις, βάσει επιχειρήσεων που διεξάγονται και πληροφοριών που παρέχονται από τις αρχές των κρατών μελών και την Ευρωπόλ.

Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία είναι αρμόδια για την καταζήτηση, τη δίωξη και την παραπομπή ενώπιον της δικαιοσύνης, ενδεχομένως σε σύνδεση με την Ευρωπόλ, των δραστών αδικημάτων εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης. Η Ένωση αναπτύσσει αστυνομική συνεργασία στην οποία συμμετέχουν όλες οι αρμόδιες αρχές των κρατών μελών.

Οι “νόμιμοι” μετανάστες δεν έχουν κανένα πρόβλημα στην ΕΕ. Για τους υπόλοιπους υπάρχει η “Ευρώπη-φρούριο” πολύ πιο δραστική πλέον απ’ αυτή που μέχρι σήμερα γνωρίζαμε.

Η Ένωση αναπτύσσει κοινή μεταναστευτική πολιτική, η οποία έχει στόχο να εξασφαλίζει, σε όλα τα στάδια, την αποτελεσματική διαχείριση των μεταναστευτικών ροών, τη δίκαιη μεταχείριση των υπηκόων τρίτων χωρών που διαμένουν νόμιμα στα κράτη μέλη καθώς και την ενισχυμένη πρόληψη της παράνομης μετανάστευσης και της εμπορίας ανθρώπων και την καταπολέμησή τους. Για τους σκοπούς αυτούς (σ.σ. τα όργανα της ΕΕ) λαμβάνουν μέτρα σχετικά με τους ακόλουθους τομείς: λαθρομετανάστευση, παράνομη διαμονή καθώς και απομάκρυνση και επαναπατρισμός των παρανόμως διαμενόντων.

Τι λένε τα κόμματα της αντιπολίτευσης

Η αλλαγή του ΚΚΕ

Μέχρι πρόσφατα, το ΚΚΕ υποστήριζε το αίτημα του δημοψηφίσματος με χλιαρό τρόπο γιατί, κατά την άποψή του, οι ισχυροί έχουν τον τρόπο να επιβάλλουν την άποψή τους, ακόμη και να παρακάμπτουν το αποτέλεσμα των δημοψηφισμάτων. Το δε σύνθημα “ΟΧΙ στο ευρωσύνταγμα” κριτικαριζόταν από το ΚΚΕ σαν ανεπαρκές και ρεφορμιστικό και όφειλε πάντα να συμπληρώνεται από το “ΟΧΙ στην ΕΕ”. Τι βλέπουμε τώρα; Το ΚΚΕ να υιοθετεί πλήρως το σύνθημα “ΟΧΙ στην ευρωσυνθήκη – Δημοψήφισμα τώρα”. Το ίδιο, δηλαδή, με το οποίο στο παρελθόν διαφωνούσε και, μάλιστα, έκανε κριτική σε όσους το υιοθετούσαν. Υπήρξαν στο παρελθόν επιτροπές κοινής δράσης της Αριστεράς με αυτό το σύνθημα και το ΚΚΕ, φυσικά, τις κριτικάριζε. Καλοδεχούμενη η στροφή, αλλά δεν θα έπρεπε να συνοδευτεί από τη δημιουργία μιας κοινής επιτροπής της Αριστεράς αλλά και όσων γενικότερα συμφωνούν με το “ΟΧΙ στην ευρωσυνθήκη – Δημοψήφισμα τώρα”;

Η υποκρισία του ΠΑΣΟΚ

Το ΠΑΣΟΚ έχει δηλώσει ότι τάσσεται υπέρ του δημοψηφίσματος για την ευρωσυνθήκη. Φυσικά, αφού η κυβέρνηση δεν το δέχεται, θα πάει στη Βουλή να ψηφίσει υπέρ της ευρωσυνθήκης, και “καθάρισε”. Πρόκειται για απύθμενη υποκρισία. Γιατί; Γιατί πότε όταν το ίδιο ήταν κυβέρνηση δεν έκανε ούτε ένα δημοψήφισμα και πέρασε όλες τις συνθήκες της ΕΕ απλά και μόνο από τη Βουλή. Μη θυμηθούμε τα παλιότερα περί δημοψηφίσματος, για τη συμμετοχή στην ΕΟΚ και για τις βάσεις των Αμερικάνων… Αλλά ακόμη, αν ήθελε να ενημερωθεί πραγματικά ο κόσμος για την ευρωσυνθήκη, γιατί δεν οργανώνει μόνο του μια καμπάνια ενημέρωσης; Απλά τα περί δημοψηφίσματος είναι το φύλλο συκής που επιχειρεί να κρύψει τη στήριξη που παρέχει, όπως και όλη η ευρωπαϊκή σοσιαλδημοκρατία, στην ευρωσυνθήκη. Οι ενήλικες δεν επιτρέπεται να παρασυρθούν.

“Δεν πρέπει να μας κυβερνά η χρηματοπιστωτική τρέλα”

Αναδημοσίσευση αποσπασμάτων από κείμενο των Ζακ Ντελόρ, Ζακ Σαντέρ (πρώην πρόεδροι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής), του Χέλμουτ Σμιτ (πρώην καγκελάριος της Γερμανίας), του Μάσιμο ντ’ Αλέμα, του Λιονέλ Ζοσπέν, του Πάβο Λίπονεν, του Γκόραν Πέρσον, του Πουλ Ρασμούσεν, του Μισέλ Ροκάρ (πρώην πρωθυπουργοί), του Ντάνιελ Νταϊάνου, Χανς Αϊχελ, Παρ Νούντερ, Ρουάρι Κουίν, Οτο Γκραφ Λάμπσντορφ (πρώην υπουργοί Οικονομίας και/ ή Οικονομικών) σχετικά με την οικονομική κρίση.

Μια ομάδα επιφανών πολιτικών, που είχαν διατελέσει σε κρίσιμες θέσεις της ΕΟΚ και της ΕΕ στο παρελθόν (ανάμεσα τους Ζακ Ντελόρ, Ζακ Σαντέρ, Λ. Ζοσπέν, Χ. Σμιτ, Μάσιμο ντ’Αλέμα, Μισέλ Ροκάρ), δημοσίευσαν ένα κείμενο με τον παραπάνω χαρακτηριστικό τίτλο. Ολόκληρο το κείμενο υπάρχει στο “Βήμα” (23 Μαΐου 2008 – http://tovima.dolnet.gr).

Οι διαπιστώσεις τους είναι εξαιρετικά εύγλωττες: “Η κρίση αυτή δεν είναι καρπός της τύχης. Η κρίση ενσαρκώνει, στην πραγματικότητα, την αποτυχία των αγορών, που είναι ελάχιστα ρυθμισμένες ή και κακο-ρυθμισμένες, και μας δείχνει, για μία ακόμη φορά, ότι αυτές δεν είναι σε θέση να αυτορρυθμιστούν.

Σε ό,τι αφορά τις επιπτώσεις της κρίσης αυτής στην πραγματική οικονομία, φαίνεται ότι οι οικονομικοί υπεύθυνοι του κόσμου ολόκληρου μασάνε τα λόγια τους. Κανείς δεν τολμά να πει καθαρά αν η Ευρώπη απειλείται με οικονομική ύφεση ή όχι. Ωστόσο, μερικά από τα συμπτώματα είναι αμείλικτα. Στην περίπτωση της Ευρωπαϊκής Ενωσης, μια ύφεση εφέτος ή του χρόνου θα είχε δραματικές επιπτώσεις.

Η διογκούμενη ανισότητα των εισοδημάτων εδραιώθηκε παράλληλα με τη μεγέθυνση του χρηματοπιστωτικού τομέα. Το χρηματοπιστωτικό κεφάλαιο αντιπροσωπεύει τώρα δεκαπέντε φορές το παγκόσμιο ακαθάριστο προϊόν (ΑΕΠ). Το συσσωρευμένο χρέος των νοικοκυριών, των χρηματοπιστωτικών και μη ιδρυμάτων και του Δημοσίου στις ΗΠΑ αντιπροσωπεύει πάνω από τρεις φορές το ΑΕΠ αυτής της χώρας, δηλαδή είναι δύο φορές υψηλότερο από το επίπεδο που βρισκόταν κατά το χρηματιστηριακό κραχ του 1929. Ο κόσμος του χρηματοπιστωτικού συστήματος έχει συσσωρεύσει μια γιγαντιαία μάζα πλασματικού κεφαλαίου, η οποία όμως δεν βελτιώνει παρά ελάχιστα την ανθρώπινη ύπαρξη και τη διατήρηση του περιβάλλοντος”.

Αλλά, ενώ είναι αναγκασμένοι να πουν αλήθειες, όταν φθάνουν στις πολιτικές που πρέπει να ακολουθηθούν, είναι εντελώς αδύναμοι. Να τι προτείνουν:

“Είναι κατηγορηματική η ανάγκη να βελτιωθούν ο έλεγχος και το ρυθμιστικό πλαίσιο των τραπεζών. Οι ελεύθερες αγορές δεν μπορούν να αγνοούν την κοινωνική ηθική. Ο Άνταμ Σμιθ είχε επίσης γράψει τη “Θεωρία των ηθικών συναισθημάτων”, ενώ και ο Μαξ Βέμπερ είχε συνδέσει τη σκληρή δουλειά και τις ηθικές αξίες, από τη μια, με την ανάπτυξη του καπιταλισμού, από την άλλη. Ένας αξιοπρεπής καπιταλισμός (δηλαδή, ένας καπιταλισμός που να σέβεται την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, για να χρησιμοποιήσουμε τα λόγια του Αμάρτια Σεν) απαιτεί αποτελεσματική δημόσια παρέμβαση. Η αναζήτηση κέρδους αποτελεί την ουσία της οικονομίας της αγοράς. Αλλά, όταν όλα φτάσουν να πωλούνται, η κοινωνική συνοχή απογυμνώνεται και το σύστημα καταρρέει. Κινδυνεύουμε να βρεθούμε μπροστά σε μια εξαθλίωση χωρίς προηγούμενο, σε έναν πολλαπλασιασμό κρατών σε πτώχευση, σε πιο ισχυρά μεταναστευτικά ρεύματα και σε περισσότερες ένοπλες συγκρούσεις. Ας σκεφθούμε επίσης τον οικονομικό εθνικισμό και το λαϊκισμό, που και οι δυο τους βρίσκονται σε άνοδο.

Το 2000 είχαμε συμφωνήσει να κάνουμε την Ευρωπαϊκή Ενωση την πιο ανταγωνιστική περιοχή του κόσμου. Η φιλοδοξία αυτή επαναεπιβεβαιώθηκε το 2005. Πρέπει να εγγυηθούμε πως η ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης θα υποστηρίζεται και δεν θα υποσκάπτεται από τις χρηματοπιστωτικές αγορές”.

Ένα μικρό σχόλιο. Το περισπούδαστο think tank, ακριβώς λόγω των πολιτικοϊδεολογικών του δεσμεύσεων, αδυνατεί να ξεκολλήσει τη σκέψη του από τις ράγες του παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού. Καταλήγουν να ζητούν ηθικολογία από αυτούς που έχουν τη δύναμη να ληστεύουν τον πλανήτη. Θέλουν έναν αξιοπρεπή καπιταλισμό, αγνοώντας ότι η εξέλιξη του καπιταλισμού (την οποία κι αυτοί οι ίδιοι διαχειρίστηκαν) οδηγεί αναπότρεπτα στο χρηματιστικό κανιβαλισμό πάνω στις κοινωνίες. Και, φυσικά, μένουν σταθερά προσανατολισμένοι στη σύγχρονη θεά, την ανταγωνιστικότητα. Άλλη μια απόδειξη του αδιέξοδου του σύγχρονου καπιταλισμού και της αναγκαιότητας ενός άλλου δρόμου, του σοσιαλισμού.

Το αριστερό πρόγραμμα και η ΕΕ

Επειδή στην Αριστερά, και ειδικά στο ΣΥΡΙΖΑ, γίνεται πολλή συζήτηση για ένα αριστερό πρόγραμμα πάλης αλλά και για αριστερή διακυβέρνηση, θέτουμε σαν αφετηρία ενός προβληματισμού το ερώτημα: Ποια σχέση έχει η υλοποίηση ενός αριστερού προγράμματος με την ΕΕ; Αν, για παράδειγμα, μια βασική, η βασικότερη μάλλον αιχμή αυτού του προγράμματος είναι η ανακούφιση του λαού, με μεγάλες αυξήσεις μισθών, με πλαφόν στις τιμές, με απαγόρευση της ελαστικής εργασίας και των απολύσεων από τις μεγάλες επιχειρήσεις, η ΕΕ θα έμενε αδιάφορη να παρακολουθεί τις εξελίξεις; Αν παίρνονταν μέτρα μεγάλης φορολογίας του μεγάλου κεφαλαίου, αν προωθούνταν μια πολιτική εθνικοποιήσεων στρατηγικών τομέων, η ΕΕ θα έμενε αδιάφορη; Ή μήπως θα ξεσήκωνε έναν πόλεμο ενάντια σ’ αυτές τις πολιτικές, ξεκινώντας από το ότι έτσι παραβιάζονται οι συνθήκες και απειλώντας μέχρι με στρατιωτικές επεμβάσεις; Από στελέχη του ΣΥΝ αφήνεται να εννοηθεί ότι μια σειρά αριστερά μέτρα θα μπορούσαν να ληφθούν χωρίς να πολυαντιδράσει η ΕΕ – και επισείεται το παράδειγμα της ανοχής που έχει δείξει μέχρι τώρα η ΕΕ σε μεγάλες χώρες, όπως η Γαλλία και η Γερμανία, που παραβίαζαν το όριο του 3% στο δημόσιο έλλειμμα, η Ιταλία, που πάει να κρατικοποιήσει τον εθνικό της αερομεταφορέα (αντί να τον πουλήσει στους Γάλλους) κ.λπ. Η ουσιώδης διαφορά βρίσκεται στο ότι η Ελλάδα δεν είναι χώρα του διευθυντήριου – η Ελλάδα, αντίθετα από τα παραδείγματα που αναφέρθηκαν, μπήκε υπό επιτήρηση για το έλλειμμα και υποχρεώνεται να πουλήσει την Ολυμπιακή. Γι’ αυτό δεν πρέπει να έχουμε καμιά αυταπάτη ότι η εφαρμογή ενός έστω και ελάχιστου (μίνιμουμ) αριστερού προγράμματος οδηγεί σε ρήξη με την ΕΕ. Ανοίγει, όμως, άλλες δυνατότητες, όπως την παραγωγική ανασυγκρότηση, την ευρεία συνεργασία με τρίτες χώρες ή ακόμη και με χώρες της ΕΕ, αλλά σε ισότιμη βάση. Πρόκειται για ένα δρόμο που μπορεί να περπατήσουν κάποιες χώρες μαζί, έξω όμως από τις ράγες της ΕΕ, με μεγάλες κοινωνικές συγκρούσεις. Για ένα δρόμο ανεξαρτησίας, αλλά υπό την ηγεμονία των εργαζόμενων, για ένα δρόμο κοντά και προς το σοσιαλισμό. Και μάλλον αυτή είναι η μαγιά για μια άλλη Ευρώπη.

Πανευρωπαϊκή συνάντηση της αντικαπιταλιστικής αριστεράς

Με πρωτοβουλία της γαλλικής Επαναστατικής Κομμουνιστικής Λίγκας (LCR) διοργανώνεται στις 31 Μάη – 1 Ιούνη στο Παρίσι μια πανευρωπαϊκή συνάντηση δυνάμεων της αντικαπιταλιστικής αριστεράς. Στη συνάντηση αυτή έχουν προσκληθεί ο ΣΥΡΙΖΑ αλλά και ορισμένες από τις συνιστώσες του, μεταξύ των οποίων και η ΚΟΕ.

Όπως γίνεται φανερό από το κείμενο-κάλεσμα για τη συνάντηση, αλλά και από όσα μας ανέφερε ο Αλαίν Κριβίν –γνωστό στέλεχος της Λίγκας, που βρέθηκε για μερικές μέρες στην Αθήνα για εκδηλώσεις για τα 40χρονα από το Μάη του ’68– σε επαφή που είχε μαζί του η γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ, το κριτήριο για τις πρσκλήσεις ήταν απλό: Καλέστηκαν όλες οι δυνάμεις που δεν συγκυβερνούν μαζί με τους σοσιαλιστές, που δεν προωθούν την πολιτική κεντροαριστερών κυβερνήσεων. Έτσι, στη συνάντηση αυτή δεν έχουν προσκληθεί η ιταλική Επανίδρυση, ούτε η γερμανική Die Linke, αφού η τελευταία συμπράττει σε κυβερνήσεις μαζί με τους σοσιαλιστές σε διάφορα κρατίδια της Γερμανίας.

Πέρα από τη συζήτηση για τη συγκυρία και τα καθήκοντα που απορρέουν από αυτή, οι διοργανωτές προτίθενται να παρουσιάσουν ένα σύντομο κείμενο σαν διακήρυξη των δυνάμεων που θα παραβρεθούν στη συνάντηση, να αποφασιστεί μια καμπάνια πανευρωπαϊκή (θέματα που “παίζουν” είναι ο πόλεμος, τα 60 χρόνια του ΝΑΤΟ, οι μετανάστες κ.λπ.). Στο τέλος της συνάντησης θα γίνει μια πρώτη συζήτηση για το ενδεχόμενο παρουσίασης μιας ενιαίας λίστας σε πανευρωπαϊκό επίπεδο για τις ευρωεκλογές.

Η συνάντηση αυτή παρουσιάζει ενδιαφέρον για τη στιγμή που γίνεται, στιγμή μεγάλων αναταράξεων στην επίσημη Αριστερά μετά τις εκλογικές αποτυχίες σε Ισπανία και Ιταλία, μπροστά σε μια κλιμάκωση της επίθεσης σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, μπροστά στην αυξημένη ανάγκη για πανευρωπαϊκό συντονισμό των αγώνων, μπροστά στις υπαρκτές –πλην αδύναμες– προσπάθειες επανακαθορισμού της κομμουνιστικής ταυτότητας στη Γηραιά Ήπειρο και, φυσικά, μπροστά σε μια πολιτική μάχη σαν αυτή των ευρωεκλογών, στην οποία μπορούν να καταγραφούν ανακατατάξεις μέσα στην ευρωπαϊκή Αριστερά.

Η ΚΟΕ παρακολουθεί και συμμετέχει σ’ αυτές τις διεργασίες, τόσο σαν συνιστώσα του ΣΥΡΙΖΑ όσο και σαν οργάνωση, γιατί η ευρωπαϊκή διάσταση της αστικής επίθεσης είναι παρούσα, η ανάγκη συντονισμού των αγώνων μεγαλύτερη από ποτέ και οι διεργασίες για μια αντικαπιταλιστική και κομμουνιστική Αριστερά σε εμβρυακό στάδιο.